Psychologie van een feestje in Haren?

Opeens ben je wereldnieuws. Echt werelds of zogenaamd wereldberoemd in het dorp. Dat kan doordat je iets wonderbaarlijk, verbluffend of mysterieus verricht hebt of overkomen is. Maar doorgaans wordt je wereldnieuws wegens een negatieve daad zoals een schietpartij, ontvoering, gijzeling of ongewild betrokken bent geraakt in een ongeval, natuurramp of zo. Dat is al ruim honderd jaar zo. Zeg maar sinds telefoon en telegraaf of telex het nieuws "in no time" op de redacties van kranten en radiozender kan brengen. En, de snelheid waarmee nieuws zich heeft verspreidt is telkens weer sneller gegaan.

Maar tegenwoordig is er dus een nieuw fenomeen: nieuws vooraf zoals het verjaardagsfeestje in Haren al dagenlang "in the picture" was. Natuurlijk is het fenomeen van twitter en alle andere media niet onbelangrijk. En het spreekt vanzelf dat burgemeesters, politiekorpsen, hulpdiensten en al wat overheid betreft zich moeten afvragen hoe iets dat niet beheersbaar is gebleken in de toekomst wellicht beter of alerter benaderd kan worden. Hoe orde en veiligheid wellicht beter gehandhaafd kan worden. En ja, ik vind ook dat raddraaiers, plunderaars en dergelijk "tuig" niet vrijuit kunnen gaan. Maar dat zijn dus allemaal pleisters op de wonden! Bovendien blijkt bij elke uit de hand gelopen situatie dat de lessen uit het verleden niet van toepassing waren omdat elke vergelijking om diverse redenen niet op gaan.
De vergelijking met een aangekondigde protest demonstratie of een voetbalwedstrijd gaat in één opzicht beslist op: de duidelijke wens van individuen om zich aan te sluiten bij een massa, en daarbij een soort eensgezindheid of tenminste dat gevoel van eensgezindheid te creëren dat vaak een enorme kick geeft. En dáár gaat het om!

De kranten en talkshows staan nu bol van de opinies en analyses over hoe het kwam, ging en misliep. Vooral dan het al dan niet onvoorzien falen van de overheid. Maar de vraag wat bezielt enkele duizenden om op Facebook te melden dat ze naar Haren zullen gaan, daadwerkelijk te gaan en - zelfs al is alcohol een duidelijke factor- over te gaan in vernieling, brandstichting, plundering en geweldpleging, die vraag komt nauwelijks aan bod. In de NRC next trof ik naast de vele opinies toch één stukje aan dat even op de massa psychologie inging.
>>‘Haren’ is de prijs die je betaalt voor een land in vrede. We hebben geen front en geen vijand en we leven niet onder een wrede dictator. Dus moet af en toe de geest uit de fles.<< aldus Carola Houteburg, redacteur, die het Harense incident vergelijkt met het vreugdevuur in het streng gereformeerd Zeeuws dorpje Krabbendijke van haar jeugd. >> Tuurlijk, dit is anders dan Haren. De jongens van Krabbendijke kennen elkaar. ..(...).. In Haren konden jongeren opgaan in de anonieme massa. << En hoewel ik het verhaal van dat vreugdevuur met plezier gelezen heb en herkenbaar amusant vond, zit het natuurlijk in die laatste zin en het paradoxale van we leven niet onder een dictatuur "dus" moet af en toe de geest uit de fles. In mijn perceptie is dat heel paradoxaal. Juist als je onderdrukt word of voelt of wanneer je machteloos bent of voelt is het begrijpelijk dat er plots en masse de barricaden op gegaan wordt, stakingen uitbreken e.d waarbij die gecreëerde eensgezindheid het gevoel van onmacht doorbreekt. Dat is zeker het geval geweest met de z.g. Arabische lente, Griekenland en nu in Spanje.
De rellen en plunderingen in Engeland door allochtone jongeren hadden misschien wel iets te maken met hulpeloosheid bij grote werkeloosheid en discriminatie onder hen, zoals nogal veel verklaard werd, maar dan nog. In mijn perceptie heeft het meer te maken met "thrill seeking" : je weet niet wat er gaat gebeuren, maar dat het spannend zal worden staat vast. Dat is denk ik ook hetzelfde met voetbal hooligans.

Rest natuurlijk de vraag wat kan je er tegen doen? Het antwoord is in mijn perceptie ook simpel: helemaal niets. Heel veel mensen, vooral jongeren maar ook -30+ ers, hebben nou eenmaal de behoefte om te rellen, hun ingehouden of onderdrukte agressie en frustraties uit te leven. Af te reageren. Zeg maar de vooral onbewust opgebouwde lasten van het leven even kwijt te raken.
Al jaren loop ik te zoeken naar een eventueel onderzoek naar het gedragspatroon van jongeren + die regelmatig in disco's zich urenlang suf dansen. Zowel met als zonder alcohol. Ik durf er om te wedden dat die - diegenen die dus uren dansen, niet de zuipende "erbij zijnde" toekijkers - hun eventueel opgebouwde frustraties e.d. letterlijk op de dansvloer uitzweten.

Ik herinner mij een gesprek met mijn psychiater in 1991 waarbij ik een beetje beschaamd vertelde hoe zeer ik had lopen tieren dat ik er een schorre keel aan overgehouden had. Geheel tegen mijn verwachting in vroeg hij: "En, voel je je nu afgezien van die heesheid niet stukken beter? Ja," vervolgde hij, "het is voor de omgeving natuurlijk niet prettig dergelijk verbaal geweld. Maar een ander slaat iemand het ziekenhuis in of sloopt een paar auto's of zo om af te reageren. Dat is nog minder prettig voor de omgeving. Maar individuele psychose-achtige dingen zijn behandelbaar en gaan wel over. Erger is het als je er een kick van krijgt, en vooral als je het met anderen samen doet, dan ga je met anderen samen rellen en slopen of knokken en zitten wachten tot er zich weer een gelegenheid voordoet. Dáár is niets tegen te doen."

En ja, dat brengt me weer bij de disco en de "saturday night fever goers". De disco heeft ook dat effect van individuelen die samen in de massa één worden op de dansvloer. Of het nou hip hop, house, techno of welke dans dan ook is. Jaren geleden was er die reclame: "Dansen is plezier voor twee" die de dansscholen hanteerden. Misschien moet de overheid eens overwegen om dat idee opnieuw te stimuleren? Want zeker is het dat dansen goed voor lijf èn geest is. Waarschijnlijk is het dus ook goed voor ons allemaal als er meer gedanst wordt en minder "gefeest" oftewel gereld wordt. :)

De GIGANTISCHE nadelen van de EU?

Dit schreef ik net in een reactie op een kleine discussie op www.facebook.com/groenlinks over het groene antwoord op Europa:

Met alle respect maar bijv: >>de EU mag misschien op sommige punten wel positieve gevolgen voor het milieu hebben, de voordelen wegen altijd nog niet op tegen de gigantische nadelen die de EU met zich mee brengt.<<

Dat is volstrekte kretologie. Wat zijn die "gigantische" nadelen dan? Behalve dergelijke gigantische kreten hoor noch zie ik één voorbeeld.
Die "aantasting van de soevereiniteit van NL" waar Wilders het alsmaar over heeft blijft ook alleen maar bij die volstrekt inhoudsloze en demagogische kreet. Alsof heel Europa maar kan doen wat het wil behalve, en uitgerekend het zogenaamd braafste kindje van de klas, Nederland dan meedogenloos op zijn billen krijgt!
Volstrekte onzin! Elke lidstaat, niet alleen NL, of alleen Frankrijk volgens Le Front Nationale, of Duitsland volgens de NDP, of alleen Oostenrijk volgens de ÖVP, of alleen ..... Volgens elke nationalische / fascistische partij in elke lidstaat (!) draagt een aantal bevoegdheden inzake wetgeving deels over aan de EU. En wees maar blij! Enig idee wat het zou kosten als al die E.U. wet/regelgeving ook nog eens in NL tot zou moeten komen? Ik denk dat de 2e kamer dan elke dag urenlang zou moeten stemmen over wetsvoorstellen waar niemand nog het fijne van weet.

Noodgedwongen heeft Wouter Bos destijds de "Souvereine?" ABN-AMRO-Fortis moeten opkopen terwijl er een echt Souvereine Nederlandse Bank is die niet in staat was, noch zal zijn, om dergelijke zaken te beheersen. Ook niet een IceSafe schandaal omdat het nou eenmaal een "Soevereine IJslandse bank" was. Net als al die Souvereine Banken overal ter wereld! Niet alleen Griekse of Spaanse Banken!
De hele ellende van afgelopen en komende jaren, van Goldman-Sachs c.s. in de VS, tot aan Deutsche Bank, allemaal oersolide Souvereine instellingen in Souvereine landen, hebben we te danken aan het waanidee dat die soevereiniteit goed voor "de mensen" is. Integendeel dus! Nu heeft Duitsland geheel souverein besloten ALLE kerncentrales te sluiten en Oostenrijk zit op hetzelfde spoor. Maar Frankrijk sterft van de kerncentrales en Tjechie wil nu - heel souverein - 35 km van Wenen een nieuwe kerncentrale bouwen ondanks het massale protest in Oostenrijk en Duitsland. Stel dat de problemen bij Doel (Antwerpen) plots tot een meltdown zou leiden alla Tjernobil of Fucoshima, denk je dat je hier dan hoog en droog zit?
M.a.w.: enkele voorbeelden van hélemaal souverein geregelde zaken die echt alleen met een nog sterkere E.U. afgedwongen zullen kunnen worden. Reken maar dat ik ook kritiek heb op de E.U., de Europeese commissies, en vooral het gedoe met al die regeringsleiders. Maar ook dàt daar "in Brussel", dat is een reflectie van het idee sinds de val van de Soviet Unie en het oostblok dat Rechts, vrije markt, minder regelgeving, (niet lullen, zakken vullen!) eindelijk de zaligmakendheid zou brengen.
Ik zou wel voor het soeverein nationaliseren van ALLE banken zijn. Maar aangezien AL die banken, hoe je het ook bekijkt, feitelijk afhankelijk zijn van al die andere buitenlandse banken die uiteraard heel souverein (NIET) gecontroleerd worden door de nationale overheid, kan er alleen wat aan de huidige malaise gedaan en omgegooid worden als "Brussel" zou besluiten al die Souvereine nationale banken op te heffen. Dus aan Frankurt over te dragen, met een extra tweede zuil (om niet commissie te zeggen) onder directe controle van het Europees Parlement. Inderdaad, een beetje zoals in V.S. eigenlijk al is, maar zoals de Demokraten het daar ook willen: met directe, continue controle.

In de middeleeuwen was elke stad souverein, kompleet ommuurd met uitkijktorens, valbruggen en tolheffers: "Halt gij daar vreemdeling, wat komt gij doen?" En na het afstaan van enkele Zilverlingen ging de poort open. Zo zou de pest buiten blijven en konden kollen en feeksen voortijdig in de gracht gedropt worden. ;)